Faydalı model; herhangi bir ürün sanayi içerisinde yeni bir gelişme yaşatıyorsa bu belge verilmekte ve koruma sağlamaktadır. Bu belge özellikle sınaî mülkiyet hakkının korunması için gereklidir. Üçüncü kişilerin durumlardan haksız kazanç elde etmesinin önüne geçmektedir. Ürün sahibinin haklarını koruma altına alan bir belgedir. Bu belgenin sorgulanabilmesi online siteler aracılığıyla gerçekleştirilmektedir.
Günümüzde faydalı model sorgulama işlemleri için oluşturulmuş pek çok web sitesi vardır. Site içerisinde istenilen yerler doldurulduktan sonra faydalı model bilgilerine ulaşılmaktadır. Faydalı model sorgulama sanayi ile ilişkisi olan ve bu tarzda ürünler geliştiren kişi veya kurumların ilgilendiği bir konudur.
Patente göre daha küçük icatlar, çok ince çizgiler ile patent bölümünden ayrılır. Türkiye dâhil olmak üzere sanayide uygulanabilmesi için oluşturulmuş buluşlara faydalı model, bu buluşları ortaya çıkaran kişilerin haklarını gözetmek için verilen belgeye ise faydalı model belgesi denir.
Faydalı Model Sorgulama Yapabilir miyim?
Kişi veya kurum faydalı model sorgulama yaparak ürünün veya buluş ile ilgili her bilgiye ayrıntılı olarak ulaşmaktadır. Ancak dikkat edilmesi gereken nokta faydalı model sorgulama işlemi uzman bir kişi tarafından yapılmalıdır. Konuda bilgi sahibi olmayan ve güven vermeyen bir kuruma model sorgulama yaptırmak doğru değildir.
Faydalı Model İle Patent Arasındaki Farklar
- Bir icadın patent alabilmesi için, tekniklerin bilinen durumunu aşması, yeni buluş adımı içermesi ve sanayiye uygulanabilmesi gerekli nitelikler arasındadır. Faydalı model de bu özellikler aranmaz. Sadece buluşun yeni ve sanayiye uygulanabilir olması yeterli kriterdir.
- Kimyasal maddeler ve usuller patent kapsamına girerken, bu özellikleri Taşıyan başka buluşlar faydalı model kapsamına dahil edilmemektedir.
- Faydalı model orta çaplı veya küçük sanayi alanlarına hitap ederken, patent çok daha büyük sanayi alanlarının tercih ettiği bir durumdur.
- Her iki işlemde de tescil aşamasında TPE tarafından yapılan incelemeler sonucunda tescilinde bir engel olup olmadığına karar verilir.
- Faydalı modellerin içerikleri devlet garantisinde değildir. Patentte ortaya çıkan buluşun her ayrıntısı devlet gözetiminde korunmakta ve güvence altına alınmaktadır.
- Tescil işlemlerinde herhangi bir engel görülmemesi paten bülteninde yayınlanır. Bu bülteni yayın süresi patent için 6, faydalı model için 3 ay olarak belirlenmiştir.
- Patent başvurusu; Türk Patent Enstitüsü aracılığıyla önceden yapılan araştırmalar rapor edilmekte ve inceleme süresi başlamaktadır. Bu işlemlerin sonucunda kişi veya kuruma patent verilmektedir. Faydalı model için bu aşama yapılmamaktadır.